Ir al contenido principal

XEOMIRADOIRO

Do proxecto Hydraula ...

Rescatamos esta entrada que nos axudará a preparar actividades relacionadas coas materias de educación física, matemáticas, ciencias ... respecto do camiño de inverno.

Que é un xeomiradoiro

A paisaxe do sur lucense está chea de lugares fermosos. Un deles é o meandro que forma o río Sil na Serra de A Moá. Pero iste non é o único elemento xeográfico importante. Esta zona ten varios pregues xeolóxicos, e por iso se inclúe na candidatura presentada á UNESCO para formar parte do  que pode ser o primeiro parque xeolóxico de Galicia. Para visualizalos veñen de acondicionarse varios "xeomiradoiros", coma o de Louxoá, cara ao meandro de A Cubela, e o de Pena do Ladeiro, na estrada de Torbeo a San Clodio, frente ao sinclinal do Sil. Agardamos que al longo do ano 2018 se consiga o nomeamento de xeoparque para as comarcas de Ribas de Sil, Quiroga e Courel, cuxa visita está mais que recomendada [1].


Axente Medioambiental investigando un lume causado por un raio no cumio do Monte de A Cubela

Propostas de aula

A proposta toma como exemplo a saída realizada polo alumnado de 1º e 2º de ESO cos profesores de Xeografía e Historia, Matemáticas e Educación Física. Trátase dunha actividade interdisciplinar na que os tres departamentos comparten obxectivos e avalían de forma conxunta.

A idea inicial parte da aficción dos tres profesores polos roteiros, no meu caso publicados no blog http://www.caracochas.com/ de sendeirisimo e xeocaching.

Pensamos que unha saída interesante podía incluir un meandro, e eliximos o que se describe nos parágrafos anteriores, o de A cubela, a partir de ahí construimos a actividade de aula que agora se describe.

Actividade sobre unha ruta con meandros

1-Elabora un mapa compartido con rutas que teñan un meandro. Engade comentarios sobre as súas características máis importantes como:
  • Vexetación da zona, fauna, materiais de construcción das vivendas, xeoloxía, economía, ...
  • Estudo dos parámetros da ruta extraídos do track:
    • Altitude máxima e mínima, pendentes, lonxitude, curvatura do meandro ..
    • Xeocaching.
2-Nunha entrada anterior  explícanse as curvas dos ríos e cómo empregar un visor para estudar a súa curvatura. Aplícao neste caso.
3-No proxecto "Tips de ruta" explícase cómo estudar a xeometría dunha ruta empregando a ferramenta "mostrar perfil de elevación" de google earth, revisa esta entrada e fai o perfil de elevación da ruta. Podes obter este perfil empregando outras ferramentas online como wikiloc.
4-Comparando rutas: dentro do proxecto etwinning se engaden preguntas sobre estudo compartido de rutas, como comparación de parámetros dos tracks, consúltaos.

Powered by Wikiloc

O noso exemplo

E que foi o que vimos?, evidentemente a parte de analizar mapas sobre o terreo, practicar deporte e coñecer a aplicación das matemáticas sobre os elementos que podemos ver, a saída foi tamén unha excelente clase de xeografía. Coñecemos in situ un meandro como é o da Cubela, pero non un meandro calquera, senón que se debe a unhas características orográficas concretas. O terreo debido ao pregamento das fallas afundiuse cambiando o curso do río Sil, que buscou as zonas baixas para formar o novo curso. Debido ás características de ese pregamento o río formou un curso caprichoso entre o cañón, formando esa curva  de case 360 graos que é o meandro. O da Cubela non é o único do Sil, pero si o mais espectacular.

A saída non foi só coñecer un meandro; Galicia está afectada por un clima oceánico, moi chuvioso, con invernos suaves e veráns frescos. Practicamente todo o territorio  presenta estas características, case, por que na zona dos cañóns temos manchas afectadas polo clima mediterráneo xunto coa súa vexetación, árbores perennes, albedros, sobreiras... que o alumnado pode coñecer e comparar co bosque atlántico da súa contorna máis próxima.
Pero non todo vai a ser xeografía, a Cubela está emprazada sobre unha antiga mina aurífera romana, na que se extraía o mineral coa técnica do ruina montium; minería hidráulica que deixa unha pegada sobre o terreo e que o alumnado puido coñecer.
Para rematar, xeocaching; escondemos un tesouriño, e o alumnado puido coñecer o uso dixital das coordenadas xeográficas nun gps, contrastando esas mesmas coordenadas nun mapa convencional de papel.

E por suposto, fotos e outros elementos que animen a visitalo.


WEBS VISITADAS

Entradas populares de este blog

Catálogo de Paisajes de Galicia

Grandes áreas paisajísticas por las que pasa el Camino de Invierno (3, 5 y 7) La entrada en Galicia por cualquiera de los Caminos de Santiago es un espectáculo de belleza paisajística. Los ríos, los bosques, los valles, envuelven los pasos y arropan la mirada, creando un sentimiento de unión entre el alma del peregrino y el entorno que provoca una sana envidia hacia los pobladores del lugar. Un lujo del que, a veces, los que estamos aquí no somos conscientes, es "Calidad de Vida". Premio al catálogo de paisajes de Galicia En la web oficial del Instituto de Estudios del Territorio gallego  (IDEG), está publicado el "Catálogo das Paisaxes de Galicia"; un proyecto que recopila los lugares más destacados de las doce áreas paisajísticas en que se divide. Este estudio fue seleccionado en la V Edición del Foro de Premios del Paisaje del Consejo de Europa, llevando una distinción. Con esta información y la que nos aporta el visualizador de mapas de la Xunta de Galicia hemos...

Senlleiro

Sobreira Milenaria (A Pobra de Brollón) A Real Academia Galega (RAG) define o adxectivo  senlleiro  como sen igual, incomparable. Este termo é o elixido para denominar ás árbores que teñan características extraordinarias e que merezan ser protexidas en atención á súa idade, rareza, dendrometría, ou singularidade. Lóxicamente hai criterios mais específicos que se poden consultar na web da Dirección Xeral de Patrimonio Natural , xa que dende o ano 2007 existe un catálogo de árbores senlleiras que periódicamente é actualizado. A última revisión foi en decembro de 2019 ( DOG do 14 de agosto de 2020 ), e a listaxe completa  podémola descargar neste sitio . Asemade, en xaneiro de 2019 presentouse a primeira guía de viaxes de árboles senlleiros galegos, que nos invita a facer un percorrido polos cincuenta exemplares mais destacados ( descargar a guía ). Teixo de Cereixido (Quiroga) O que agora nos interesa e saber se podemos desfrutar da visión dalgunha destas árbores ao fa...

Xacobeo 2021

Camiño de Inverno, etapa Pobra de Brollón-Monforte de Lemos Bota contas Estamos a piques de comezar un ano novo, o 2021, que ten moito de especial porque é ano " xubilar ". No noso idioma esta palabra ten varias acepcións, pero as dúas mais comúns, moi relacionadas entre si, son: rematar o periodo de traballo profesional ao que dedicaches a túa vida , e ano dedicado ao descanso (no senso relixioso). Pensando nunha ou noutra, as matemáticas andan detrás do xubileu , porque hai que contar o tempo ata chegar a ese descanso formal ou relixioso. Segundo dí a Xacopedia , o sete e o cincuenta teñen a clave destes festexos. Por unha beira, cada sete anos chegaba o ano sabático , no que se daba descanso ás terras na honra divina, e cada cincuenta (remate de sete anos sabáticos, 7x7+1) era o " Ano Xubilar ", que mais tarde pasou a chamarse " Ano Santo " e así é como o denomina a tradición popular. Compre engadir as contas que nos levan ao título desta publicació...