Ir al contenido principal

XEOMIRADOIRO

Do proxecto Hydraula ...

Rescatamos esta entrada que nos axudará a preparar actividades relacionadas coas materias de educación física, matemáticas, ciencias ... respecto do camiño de inverno.

Que é un xeomiradoiro

A paisaxe do sur lucense está chea de lugares fermosos. Un deles é o meandro que forma o río Sil na Serra de A Moá. Pero iste non é o único elemento xeográfico importante. Esta zona ten varios pregues xeolóxicos, e por iso se inclúe na candidatura presentada á UNESCO para formar parte do  que pode ser o primeiro parque xeolóxico de Galicia. Para visualizalos veñen de acondicionarse varios "xeomiradoiros", coma o de Louxoá, cara ao meandro de A Cubela, e o de Pena do Ladeiro, na estrada de Torbeo a San Clodio, frente ao sinclinal do Sil. Agardamos que al longo do ano 2018 se consiga o nomeamento de xeoparque para as comarcas de Ribas de Sil, Quiroga e Courel, cuxa visita está mais que recomendada [1].


Axente Medioambiental investigando un lume causado por un raio no cumio do Monte de A Cubela

Propostas de aula

A proposta toma como exemplo a saída realizada polo alumnado de 1º e 2º de ESO cos profesores de Xeografía e Historia, Matemáticas e Educación Física. Trátase dunha actividade interdisciplinar na que os tres departamentos comparten obxectivos e avalían de forma conxunta.

A idea inicial parte da aficción dos tres profesores polos roteiros, no meu caso publicados no blog http://www.caracochas.com/ de sendeirisimo e xeocaching.

Pensamos que unha saída interesante podía incluir un meandro, e eliximos o que se describe nos parágrafos anteriores, o de A cubela, a partir de ahí construimos a actividade de aula que agora se describe.

Actividade sobre unha ruta con meandros

1-Elabora un mapa compartido con rutas que teñan un meandro. Engade comentarios sobre as súas características máis importantes como:
  • Vexetación da zona, fauna, materiais de construcción das vivendas, xeoloxía, economía, ...
  • Estudo dos parámetros da ruta extraídos do track:
    • Altitude máxima e mínima, pendentes, lonxitude, curvatura do meandro ..
    • Xeocaching.
2-Nunha entrada anterior  explícanse as curvas dos ríos e cómo empregar un visor para estudar a súa curvatura. Aplícao neste caso.
3-No proxecto "Tips de ruta" explícase cómo estudar a xeometría dunha ruta empregando a ferramenta "mostrar perfil de elevación" de google earth, revisa esta entrada e fai o perfil de elevación da ruta. Podes obter este perfil empregando outras ferramentas online como wikiloc.
4-Comparando rutas: dentro do proxecto etwinning se engaden preguntas sobre estudo compartido de rutas, como comparación de parámetros dos tracks, consúltaos.

Powered by Wikiloc

O noso exemplo

E que foi o que vimos?, evidentemente a parte de analizar mapas sobre o terreo, practicar deporte e coñecer a aplicación das matemáticas sobre os elementos que podemos ver, a saída foi tamén unha excelente clase de xeografía. Coñecemos in situ un meandro como é o da Cubela, pero non un meandro calquera, senón que se debe a unhas características orográficas concretas. O terreo debido ao pregamento das fallas afundiuse cambiando o curso do río Sil, que buscou as zonas baixas para formar o novo curso. Debido ás características de ese pregamento o río formou un curso caprichoso entre o cañón, formando esa curva  de case 360 graos que é o meandro. O da Cubela non é o único do Sil, pero si o mais espectacular.

A saída non foi só coñecer un meandro; Galicia está afectada por un clima oceánico, moi chuvioso, con invernos suaves e veráns frescos. Practicamente todo o territorio  presenta estas características, case, por que na zona dos cañóns temos manchas afectadas polo clima mediterráneo xunto coa súa vexetación, árbores perennes, albedros, sobreiras... que o alumnado pode coñecer e comparar co bosque atlántico da súa contorna máis próxima.
Pero non todo vai a ser xeografía, a Cubela está emprazada sobre unha antiga mina aurífera romana, na que se extraía o mineral coa técnica do ruina montium; minería hidráulica que deixa unha pegada sobre o terreo e que o alumnado puido coñecer.
Para rematar, xeocaching; escondemos un tesouriño, e o alumnado puido coñecer o uso dixital das coordenadas xeográficas nun gps, contrastando esas mesmas coordenadas nun mapa convencional de papel.

E por suposto, fotos e outros elementos que animen a visitalo.


WEBS VISITADAS

Entradas populares de este blog

Intelixencia Artificial e arqueoloxía no Camiño de Inverno

Vestixios arqueolóxicos A comarca de Valdeorras é unha das mais prolíferas en patrimonio mineiro, arqueolóxico e monumental de Galicia. Ainda que un dos lugares mais coñecidos de explotación de ouro que percorre o Camiño de Inverno é o Monumento Natural de As Médulas, ou tamén o tunel romano de Boca do Monte en Montefurado, hai outros vestixios na entrada do Camiño en Galicia que teñen grande interese cultural. Vilamartín de Valdeorras é un bo exemplo da explotación mineira romana, que comeza no ano 10 antes de Cristo. As covas que, na actualidade se usan como adegas, foron, posiblemente, galerías nesta época. A nosa proposta é sumar ao percorrido do camiño elementos arqueolóxicos e tamén xeolóxicos. Para iso non fará falla ser un experto na materia, xa que empregaremos unha aplicación de Intelixencia Artificial que nos axudará coa localización e clasificación dos restos, e das rochas que vaiamos atopando. App de Intelixencia Artificial Google Lens Unha vez mais, a factoría google vai ...

Story Maps

Un "Story Maps" es una historia contada en formato multimedia que combina imágenes, texto y mapas. Existen diversas herramientas en la red para su creación, pero una de las más conocidas es ArcGIS. Para crear una historia es preciso tener la información y los archivos vinculados a esta, bien en nuestro ordenador, o en la red. Una vez recopilados es tan sencillo como darse de alta en su web y acceder al espacio  https://storymaps.arcgis.com/stories donde iremos combinando estos elementos hasta llegar a la presentación deseada. Esta es una muestra de cómo puede quedar el resultado: Los modelos de presentación son variados, y permiten utilizar los mismos archivos en proyectos diferentes. Detrás de estos modelos está la tecnología GIS (Sistema de Información Geográfica), un sistema de recopilación de datos vinculados a situaciones geográficas. Así podemos crear historias cuyo hilo argumental sea cualquier información de interés, desde la extensión de una pandemia, hasta el númer...

Andaina

Coa entrada da primaveira preparamos unha andaina dende o noso centro educativo por un pequeno tramo do Camiño de Inverno. Previamente fixemos unha análise das observacións que se poderían facer no percorrido dende distintos puntos de vista, e que nos levarían, mais tarde, a desenvolver contidos das nosas materias. Imaxes tomadas durante a preparación da andaina Foron moitas as ideas traballadas polo profesorado implicado, das que, finalmente, seleccionamos dúas: "medicións" e "Machine Learning". MEDICIÓNS e APRENDIZAXE MÁQUINA Os teléfonos móbiles permiten a toma de datos desasistida/asistida. Nós empregaremos as aplicacións do IGN  para gravar o track e puntos de interese. Con respecto á medición de ángulos usaremos o pendentímetro de elaboración propia, e para a tarefa de "Machine Learning", google lens . Estas observacións gardaranse nos formularios creados no proxecto " Andaina Caminho de Inverno ", desenvolvido coa aplicación Epicollect5 ,...